पतंजलीने जाहिरात प्रकरणी सर्वोच्च न्यायालयात मागितली माफी…

या माफीनाम्यात पुन्हा जाहिरात प्रसारित न करण्याचे आश्वासनही देण्यात आले आहे. आचार्य बालकृष्ण म्हणतात की, कंपनीच्या मीडिया विभागाला सर्वोच्च न्यायालयाच्या आदेशाची माहिती नव्हती. ते म्हणतात की, पतंजली उत्पादनांचे सेवन करून नागरिकांना निरोगी जीवन जगण्यास प्रोत्साहित करणे हा त्याचा उद्देश होता.

पतंजली आयुर्वेदाच्या दिशाभूल करणाऱ्या औषधांच्या जाहिरातीप्रकरणी न्यायालयाने स्वामी रामदेव (पतंजलीचे सह-संस्थापक) आणि पतंजलीचे एमडी आचार्य बाळकृष्ण यांना 2 एप्रिल रोजी न्यायालयात हजर राहण्यास सांगितले आहे. कंपनी आणि आचार्य बाळकृष्ण यांनी नोटीसला उत्तर दिले नाही, त्यामुळे हा आदेश जारी करण्यात आला.

डोक्यावर कर्जाचे ओझे न त्यात यंदाचा दुष्काळ यामुळे शेतकरी दाम्पत्याने विष प्राशन करून संपवलं आयुष्य

आता त्यांना पुढील तारखेला न्यायालयात हजर राहावे लागू शकते. 19 मार्च रोजी झालेल्या सुनावणीत न्यायालयाने नोटीस बजावली होती आणि त्याच्यावर अवमानाची कारवाई का सुरू करू नये, अशी विचारणाही केली होती. न्यायमूर्ती हिमा कोहली आणि न्यायमूर्ती अहसानुद्दीन अमानुल्ला यांच्या खंडपीठासमोर या प्रकरणाची सुनावणी सुरू आहे. यापूर्वी या प्रकरणाची सुनावणी 27 फेब्रुवारीला झाली होती.

27 फेब्रुवारी रोजी झालेल्या सुनावणीत न्यायालयाने पतंजली आयुर्वेदाच्या दिशाभूल करणाऱ्या औषधांच्या जाहिरातींवर बंदी घातली होती. याशिवाय अवमानाच्या कारवाईत कारणे दाखवा नोटीस बजावण्यात आली. वास्तविक, न्यायालयाने गेल्या वर्षी दिशाभूल करणाऱ्या जाहिराती देऊ नका, असे निर्देश दिले होते, परंतु कंपनीने त्याकडे दुर्लक्ष केले.

इंडियन मेडिकल असोसिएशनच्या याचिकेवर न्यायालयाने सुनावणी केली
इंडियन मेडिकल असोसिएशन (IMA) ने 17 ऑगस्ट 2022 रोजी दाखल केलेल्या याचिकेवर सर्वोच्च न्यायालयात सुनावणी सुरू होती. त्यात म्हटले आहे की पतंजलीने कोविड लसीकरण आणि ॲलोपॅथी विरोधात नकारात्मक प्रचार केला. त्याच वेळी त्यांनी स्वतःच्या आयुर्वेदिक औषधांनी काही रोग बरे करण्याचा खोटा दावा केला.

पतंजली वेलनेसची जाहिरात 10 जुलै 2022 रोजी प्रकाशित झाली. जाहिरातीत ॲलोपॅथीवर “गैरसमज” पसरवल्याचा आरोप करण्यात आला आहे. या जाहिरातीबाबत IMA ने 17 ऑगस्ट 2022 रोजी याचिका दाखल केली होती.

न्यायालयाच्या आदेशानंतरही पतंजलीने जाहिराती प्रसिद्ध केल्या होत्या
आधीच्या सुनावणीत IMA ने डिसेंबर 2023 आणि जानेवारी 2024 मध्ये प्रिंट मीडियामध्ये प्रसिद्ध झालेल्या जाहिराती न्यायालयासमोर मांडल्या. याशिवाय 22 नोव्हेंबर 2023 रोजी योगगुरू रामदेव यांच्या पतंजलीचे सीईओ बाळकृष्ण यांच्यासोबत झालेल्या पत्रकार परिषदेबद्दलही सांगण्यात आले. पतंजलीने या जाहिरातींमध्ये मधुमेह आणि दमा पूर्णपणे बरा करण्याचा दावा केला होता.

माकडांना हुसकवताना शेततळं दिसलं अन् अनर्थ झाला; दोन सख्या भावांचा शेततळ्यात बुडून दुर्दैवी मृत्यू

सर्वोच्च न्यायालयाच्या सुनावणीच्या एका दिवसानंतर ही पत्रकार परिषद घेण्यात आली. 21 नोव्हेंबर 2023 रोजी झालेल्या सुनावणीत न्यायमूर्ती अमानुल्ला म्हणाले होते – पतंजलीला दिशाभूल करणाऱ्या दाव्यांच्या सर्व जाहिराती तत्काळ थांबवाव्या लागतील. न्यायालय अशा कोणत्याही उल्लंघनास गांभीर्याने घेईल आणि उत्पादनावरील प्रत्येक खोट्या दाव्यासाठी 1 कोटी रुपयांपर्यंत दंड आकारू शकते.

न्यायालयाने म्हटले होते- पतंजली दिशाभूल करणारे दावे करून देशाची फसवणूक करत आहे
गेल्या सुनावणीत खंडपीठाने म्हटले होते – पतंजली आपल्या औषधांमुळे काही आजार बरे होतील, असे दिशाभूल करणारे दावे करून देशाची फसवणूक करत आहे, तर याबाबत कोणताही ठोस पुरावा नाही. पतंजली ड्रग्ज अँड मॅजिक रेमेडीज (आक्षेपार्ह जाहिराती) कायद्यामध्ये निर्दिष्ट केलेल्या रोगांवर उपचार करण्याचा दावा करणारी त्यांच्या उत्पादनांची जाहिरात करू शकत नाही.

न्यायालयाने सरकारला विचारले होते- तुम्ही पतंजलीवर काय कारवाई केली?
ड्रग्ज अँड मॅजिक रेमेडीज (आक्षेपार्ह जाहिराती) कायदा 1954 अंतर्गत पतंजलीच्या जाहिरातींवर काय कारवाई करण्यात आली आहे, अशी विचारणा न्यायालयाने सरकारला केली होती. केंद्राच्या वतीने अतिरिक्त सॉलिसिटर जनरल (ASG) म्हणाले की, या संदर्भात डेटा गोळा केला जात आहे. या उत्तरावर न्यायालयाने नाराजी व्यक्त करत कंपनीच्या जाहिरातींवर लक्ष ठेवण्याचे निर्देश दिले.

कोविड औषध बनवण्याच्या दाव्याने घेरले होते
रामदेव बाबांनी दावा केला होता की, कोरोनावर उपचार त्यांच्या उत्पादने कोरोनिल आणि स्वासरीने केले जाऊ शकतात. याशिवाय पतंजली तिच्या इतर काही उत्पादनांबाबतही वादात सापडली आहे.